Ο Μάιος στην Ελληνική Λαογραφία

Παρ’ όλο που γενικά ο Μάιος θεωρείται ως ο τελευταίος μήνας της Άνοιξης, είναι στην ουσία το μέσο της ανθοφόρας αυτής εποχής αφού το καλοκαίρι δεν αρχίζει παρά δύο δεκαήμερα μετά το τέλος του, στις 21 Ιουνίου. Ο Μάιος, είναι πράγματι «μήνας χαράς και λατρείας της βλάστησης, με δοξασίες και έθιμα διαχρονικού χαρακτήρα», όπως το παραδοσιακό έθιμο με το πρωτομαγιάτικο στεφάνι το οποίο στολίζει την πόρτα του σπιτιού μέχρι τις 24 Ιουνίου οπότε καίγεται στις φωτιές του Αϊ-Γιάννη. Οι λαϊκές προλήψεις θεωρούν τον Μάιο «μαγεμένο» γι’ αυτό αποφεύγονται οι γάμοι και οι σοβαρές εργασίες στη διάρκειά του, εξ ου και η παροιμία «Στον καταραμένο τόπο, τον Μάη μήνα βρέχει». Όλοι οι λαοί, πάντως, την Πρωτομαγιά γιόρταζαν την ανθοφορία της Φύσης και την απαρχή των «καλών καιρών». Κι ενώ οι λαϊκές παροιμίες, όπως, «Μάη μου, Μάη δροσερέ κι Απρίλη λουλουδάτε» και «ο Μάης έχει τ’ όνομα κι ο Απρίλης τα λουλούδια», προσπαθούν να μας επαναφέρουν στην τάξη, οι παιδικές αναμνήσεις δεν μας το επιτρέπουν. Κι έτσι συνεχίζουμε να τραγουδάμε: «Ο Μάιος μας έφτασε/εμπρός βήμα ταχύ/να τον προϋπαντήσουμε/παιδιά στην εξοχή».

ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Aπεικόνιση των διαδηλώσεων στο Σικάγο τον Μάη του 1886.

Η 1 Μαΐου έχει χαρακτηρισθεί σχεδόν παγκόσμια ημέρα αργίας (αν και δεν είναι αργία, είν' απεργία) και διατυπώσεων των διεκδικήσεων των εργαζομένων, αφού είναι συνδεδεμένη με το εργατικό κίνημα όταν το 1886 έγιναν οι μεγάλες διαδηλώσεις στο Σικάγο με αίτημα τα τρία οχτάρια: οχτώ ώρες εργασίας, οχτώ ψυχαγωγία και οχτώ ύπνος. Στην χώρα μας, η απεργία των καπνεργατών του 1936 στη Θεσσαλονίκη  βάφτηκε με αίμα που καταγράφηκε, στις εφημερίδες της άλλης ημέρας, με μια χαρακτηριστική φωτογραφία η οποία έδειχνε μια μάνα να οδύρεται πάνω από το σκοτωμένο της παιδί. Η φωτογραφία εκείνη ενέπνευσε τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον «Επιτάφιο»: «Μέρα Μαγιού μου μίσεψες/μέρα Μαγιού σε χάνω…».

Ο Φώτης Κόντογλου σε κείμενό του με τίτλο "Σήμερον κρεμάται" (περιλαμβάνεται στο βιβλίο ΑΝΕΣΤΗ ΧΡΙΣΤΟΣ - Η δοκιμασία του λογικού, Εκδόσεις Αρμός 2001, σελ. 90-92), παραθέτει αυτούσια την πιο γνωστή και διαδεδομένη παραλλαγή του Μοιρολογιού της Παναγίας :

Σήμερον μαύρος ουρανός,
σήμερον μαύρη μέρα,
σήμερον εσταυρώσανε,...
τον πάντων βασιλέα.
Σήμερον όλοι θλίβονται
και τα βουνά λυπούνται.
Σήμερον έβαλαν βουλήν
οι άνομοι Εβραίοι,
οι άνομοι και τα σκυλιά
οι τρισκαταραμένοι.
Σαν κλέφη τον επιάσανε
και σαν φονιά τον πάνε
και στου Πιλάτου τις αυλές
εκεί τον τυραγνάνε.
Κι' η Παναγιά η δέσποινα
κ' οι άλλες οι γυναίκες
έπιασαν το στρατί στρατί,
στρατί το μονοπάτι.
Το μονοπάτι τς' έβγαλε
μεσ' στου ληστή την πόρτα.
Τηρά δεξιά, τηρά ζερβά,
κανέναν δεν γνωρίζει.
Τηρά και δεξιώτερα
βλέπει τον Άγιο Γιάννη
-Άγιε μου Γιάννη Πρόδρομε
και βαπτιστή του γυιού μου
μην είδες τον υιγιόκα μου
και σένα δάσκαλό σου;
-Δεν έχω γλώσσα να σου πω
γλώσσα να σου μιλήσω,
δεν έχω χεροπάλαμο,
για να σού τονε δείξω.
Βλέπεις εκείνον τον γυμνό,
τον παραπονεμένο,
οπού φορεί πουκάμισο
στο αίμα βουτημένο;
Οπούναι τα ματάκια του
ραμμένα με μετάξι,
κι οπού φορεί στην κεφαλή
αγκάθινο στεφάνι;
Εκείνος είναι ο γυιόκας σου
και μένα δάσκαλός μου.

Είναι εξαιρετικά σημαντική η πληροφορία του Samuel Baud-Bovy (Δοκίμιο για το Ελληνικό Τραγούδι, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα, Ναύπλιο 1984), ο οποίος, στηριζόμενος και σε σχετική μαρτυρία του Οκτάβιου Μερλιέ, σημειώνει ότι "τουρκόφωνοι Χριστιανοί, οι Καππαδόκες από τα Φάρασα και τα Σύλατα τραγουδούσαν σε τουρκική γλώσσα την Ιστορία του Αβραάμ, την Ιστορία του Ιωσήφ, το Μοιρολόγι της Παναγίας.

 

ΡΙΖΟΤΟ ΜΕ ΘΑΛΑΣΣΙΝΑ ΚΑΙ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ

Υλικά

 Μισό κιλό κατεψυγμένα ανάμικτα θαλασσινά (Για τους έχοντες φρέσκα ακόμα καλλίτερα)
250γρ άσπρα μανιτάρια
1 1/2 κούπα ρύζι Καρολίνα
1 σκελίδα σκόρδο
2κουταλιές ψιλοκομμένο μαιντανό
2 φρέσκα κρεμμυδάκια
μισή κούπα λάδι
αλάτι,πιπέρι
χυμός ενός λεμονιού
2-3 ντομάτες φρέσκες

Μια ακόμα νηστίσιμη συνταγή για το τέλος της Μ. Εβδομάδας που πλησιάζει...

Εκτελέση

Στην κατσαρόλα βάζουμε τρία ποτήρια νερό και τα ανάμεικτα θαλασσινά

(γαριδούλες,καλαμαράκια, καβουροποδαράκια),να βράσουν όχι για πολύ ώρα, γιατί σκληραίνουν.

Βάζουμε  το λάδι και τσιγαρίζουμε το σκόρδο με τα κρεμμύδια .

Αν δεν σας αρέσει πολύ το σκόρδο μόλις ροδίσει  βγάλτε το.

Ρίχνουμε τα μανιτάρια και τα θαλασσινά και κρατάμε το ζουμί .

Επίσης πλένουμε το ρύζι  το ρίχνουμε και τα ανακατεύουμε σε χαμηλή φωτιά για λίγο.

Παίρνουμε ένα πυρεξ και ρίχνουμε τα ανωτέρω και τις ντομάτες ψιλοκομμένες.

Προσθέτουμε και το ζωμό και το ψήνουμε για 30-40 λεπτά για κάνει κρούστα.

Σερβίρετε ζεστό  πασπαλίζοντας με μαιντανό και χυμό λεμονιού αλάτι και πιπέρι.

 



ΕΛΙΟΠΙΤΤΑΚΙΑ

Νηστίσιμα, πανεύκολα και πεντανόστιμα τα ελιοπιτάκια

Υλικά
1 κούπα καλαμποκέλαιο
1 κούπα χυμό από πορτοκάλι και μια κούπα χλιαρό νερό
4 κούπες αλεύρι για όλες τις χρήσεις
2 κουταλάκια μπέικιν πάουντερ
ελάχιστο αλάτι και πιπέρι

Για την γέμιση
3 φρέσκα ψιλοκομμένα κρεμμυδάκια
1 1/2  κούπα ελιές  ψιλοκομμένες
3 κουταλιές λάδι και λίγη ρίγανη
1/2 κούπα φρέσκο δυόσμο
2-3 κουταλιές σουσάμι

Εκτέλεση
Βάζουμε  σε μια λεκάνη το αλεύρι ,το καλαμποκέλαιο ,το  μπέκιν.
Ρίχνουμε την πορτοκαλάδα λίγη -λίγη και  το νερό και ζυμώνουμε να γίνει μια εύπλαστη ζύμη. Αφήνουμε το ζυμάρι μας 30 λεπτά να ξεκουραστεί στο ψυγείο.
Ανακατεύουμε σε μπολ τις ελιές και το δυόσμο.
Σοτάρουμε τα κρεμμυδάκια ελαφρά και ρίχνουμε  τις ελιές και το δυόσμο αλάτι και πιπέρι και τα αφήνουμε να κρυώσουν.
Βγάζουμε το ζυμάρι μας από το ψυγείο και ανοίγουμε φυλλαράκια.
Βάζουμε λίγη γέμιση σε κάθε φυλλαράκι και διπλώνουμε τα πιττάκια, τα αλείφουμε  με νερό και τα πασπαλίζουμε με σουσάμι. Τα αραδιάζουμε σε ταψί και ψήνουμε στους 180 βαθμούς για 30-40λεπτά μέχρι να ροδίσουν.


Απολαύστε τα στο πρωινό σας!

ΚΕΙΚ  ΜΕ ΚΑΡΟΤΟ

 

Ένα ποτήρι λάδι αραβοσιτέλαιο
Ένα φλυτζάνι του τσαγιού ζάχαρη
Ένα φλυτζάνι του τσαγιού  καρότα τριμμένα στον ψιλό τρίφτη
Ένα φλυτζάνι του τσαγιού κοπανισμένα καρύδια
Ένα φλυτζάνι του τσαγιού μήλα τριμμένα στο χοντρό τρίφτη
Μισό κουταλάκι σόδα,  χυμό μισού  λεμονιού
Ένα μπέκιν μπάουντερ
Ξύσμα ενός πορτοκαλιού

 

1/2  φλυτζανάκι του καφέ κονιάκ
2 1/2 φλυτζάνια του τσαγιού αλεύρι
ΕΚΤΈΛΕΣΗ

Καθαρίζουμε και περνάμε από τον τρίφτη τα καρότα και τα μήλα .
Στην συνέχεια τα  ανακατεύουμε  τα καρότα και τα μήλα με την ζάχαρη και το κονιάκ.
Σε μια λεκάνη βάζουμε το αλεύρι   το μπέκιν μπάουντερ και ρίχνουμε όλα τα
 υλικά.
Τη σόδα την διαλύουμε στο χυμό  λεμονιού.
Ανακατεύουμε  όλα τα υλικά καλά και βάζουμε το μείγμα σε λαδωμένη φόρμα.
Ψήνουμε το κέικ σε προθερμασμένο φούρνο επί μία ώρα στους 180 βαθμούς.

 

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΙΩΝ Σήμερα γιορτάζουμε την πανηγυρική είσοδο του Κυρίου Ιησού Χριστού στην Ιερουσαλήμ. Τότε, ερχόμενος ο Ιησούς από τη Βηθανία στα Ιεροσόλυμα, έστειλε δύο από τους Μαθητές του και του έφεραν ένα γαϊδουράκι. Και κάθισε πάνω του για να μπει στην πόλη. Ο δε λαός, ακούγοντας ότι ο Ιησούς έρχεται, πήραν αμέσως στα χέρια τους βάγια από φοίνικες και βγήκαν να τον υποδεχτούν. Και άλλοι μεν με τα ρούχα τους, άλλοι δε κόβοντας κλαδιά από τα δέντρα, έστρωναν το δρόμο απ’ όπου ο Ιησούς θα περνούσε. Και όλοι μαζί, ακόμα και τα μικρά παιδιά, φώναζαν: «Ωσαννά· ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, ο βασιλεύς του Ισραήλ». Ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα «επί πώλον όνου». Πορεύεται και οι Ισραηλίτες τον υποδέχονται με τιμές ως Βασιλιά. Εκείνος δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία στις τιμές, δεν περιορίζεται στο πανηγύρι, στην πρόσκαιρη δόξα, αλλά προχωρεί στο σταυρό και την Ανάσταση. Η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα είναι τελικά η είσοδος του μαρτυρίου στην επίγεια ζωή του Κυρίου. Σε λίγες ημέρες θα μαρτυρήσει και θα θανατωθεί στο σταυρό, για να θανατώσει το θάνατο και να χαρίσει τη ζωή.

ΛΑΖΑΡΑΚΙΑ- ΛΑΖΑΡΟΥΔΙΑ ( ΑΝΘΡΩΠΑΚΙΑ )

 

Ειδικά ψωμάκια που τα φτιάχνουν οι γυναίκες για την ψυχή του Λάζαρου το πρωί του Σαββάτου και δίνουν σχήμα ανθρώπου σπαργανωμένου, όπως παριστάνεται ο Λάζαρος στις εικόνες.

Η παράδοση αναφέρει :    << Λαζάρια αν δεν πλάσεις ψωμί δεν θα χορτάσεις >>

 ΥΛΙΚΑ

1 κιλό αλεύρι (700 γρ. σκληρό αλεύρι και 300 γρ. μαλακό αλεύρι)

1/2 φλυτζάνι ζάχαρη

1/2  φλυτζάνι ελαιόλαδο

1 1/2 φλυτζάνι σταφίδες

1 φακελάκι μαγιά

3 κουταλάκια γλυκού  κανέλα

1 φλυτζάνι χλιαρό γάλα ίσως και περισσότερο

1 κουταλάκι γλυκού αλάτι

Χλιαρό νερό για το προζύμι

Γαρύφαλλα ολόκληρα για τα μάτια

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Πρώτα φτιάχνω το προζύμι . Σε ένα φλυτζάνι χλιαρό γάλα  διαλύω την μαγιά και την  μεταφέρω σε μεγαλύτερο μπώλ  και ρίχνω  αλεύρι  με χλιαρό νερό  ανακατεύοντας να γίνει ένας πηχτός χυλός. Το σκεπάζω με μια μεμβράνη και το αφήνω για αρκετές ώρες για να ανεβάσει.

Στην συνέχεια κοσκινίζω το αλεύρι και προσθέτω το αλάτι, την ζάχαρη ,την κανέλλα  και κάνω μια τρύπα στην μέση  και ρίχνω το προζύμι ,το ελαιόλαδο το χλιαρό γάλα και αρχίζω να ζυμώνω να γίνει μια ζύμη να πλάθεται.
Τέλος, αλευρώνω τις σταφίδες και τις ρίχνω στη ζύμη ,κατόπιν φτιάχνω σε σχήμα ανθρώπου τα Λαζαράκια.

Παίρνω λίγη  ζύμη  και πλάθω κορδονάκια και τα βάζω σταυρωτά  πάνω σε κάθε Λαζαράκι και βάζω τα γαρύφαλλα για ματάκια .

Τα τοποθετώ σε ταψί που έχω ρίξει λίγο διάσπαρτο αλεύρι  και τα αφήνω να φουσκώσουν.

Τα ψήνω  σε προθερμασμένο φούρνο πάνω κάτω οι αντιστάσεις στους 200ο C για 20-25 λεπτά

 ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ!!!!!!!!!!!
 


 

Χειροποίητες Πασχαλινές Λαμπάδες

Κάλαντα Λαζάρου από τη φίλη μου την Αλίκη από την Καρδίτσα

Εις την πόλη Βηθανία

Κλαίει Μάρθα και Μαρία

Κλαίνε για τον αδερφό τους

Που τον είχαν μοναχό τους

Ξύπνα Λάζαρε και μη κοιμάσαι

΄Ηρθε η μάνα σου από την  πόλη

Σου φέρε χαρτί και κομπολόι

Το μαντήλι σου μοσχοβολάει

 Το ζωνάρι σου φεγγοβολάει

 και του χρόνου

Τα Πάθη του Λαζάρου

Ο Λάζαρος ήτανε 30 χρονών όταν πέθανε και ανεστήθη 4 ημέρες  μετά την ταφή του . Έζησε άλλα 30 χρόνια και έγινε Επίσκοπος Κιτίου Κύπρου

Το Σάββατο του Λαζάρου, τα παιδάκια γυρίζουν από νωρίς από σπίτι σε σπίτι. Κρατάνε ένα καλάθι, το οποίο έχουν ετοιμάσει από το προηγούμενο βράδυ. Το καλάθι μέσα έχει λουλούδια. Συνήθως τα παιδιά το στολίζουν με τη βοήθεια της μητέρας τους. Στη συνέχεια βγαίνουν στους δρόμους και τραγουδούν τα πάθη του Λαζάρου στα σπίτια, όπου τους δίνουν αυγά, γλυκά, καραμέλες και χρήματα.

"Ήρθε ο Λάζαρος παιδιά,

το καλάθι θέλει αυγά,

οι τσεπούλες καρυδούλες,

τα χεράκια παραδάκια.

Ήρθε ο Λάζαρος,

ήρθαν και τα Βάγια.

Ήρθε μια γιορτή από τα Άγια.

Αν κοιμόσαστε να σηκωθείτε,

Γιατί  ηρθε ο Λάζαρος να τον υποδεχτείτε"

Τα αμυγδαλωτά του γάμου

Υλικά

Για τα αμυγδαλωτά
2  φλυτζάνια τσαγιού αμύγδαλα, ασπρισμένα και κοπανισμένα
3 φλυτζάνια τσαγιού ζάχαρη άχνη (για τη γέμιση)
500γρ. ζάχαρη άχνη (για πασπάλισμα)
1 κουταλιά σούπας χυμό λεμονιού
1 ασπράδι αυγού
ανθόνερο
1 βανίλια

Για  το σιρόπι
1 φλυτζάνι ζάχαρη κρυσταλλική
1 φλυτζάνι νερό

Τα έθιμα του γάμου είναι διαφορετικά από περιοχή σε περιοχή. Τα γλυκά, που θα σας περιγράψω σήμερα, τα προσφέραμε στους καλεσμένους, που 'ρχονταν στο σπίτι να δουν τη νύφη την ώρα που στολιζόταν. Έξω από το σπίτι 'παιζαν τα κλαρίνα, με  γονείς, συγγενείς και φίλους, να χορεύουν για τη χαρά της κοπέλας, την οποία θα συνόδευαν στην Εκκλησία. 

Εκτέλεση

 

Αρχικά φτιάχνετε  το σιρόπι. Βράζετε τη ζάχαρη με το νερό για 10-12΄. Αφήνετε το σιρόπι να κρυώσει.

 

Στη συνέχεια, μέσα στο σιρόπι, ρίχνετε την αμυγδαλόψιχα, τη ζάχαρη άχνη, το χυμό λεμονιού και το ασπράδι του αυγού (αχτύπητο), ώστε να γίνουν ένα μείγμα. Στο μείγμα αυτό, όταν το ζυμώνετε, ρίχνετε λίγο ανθόνερο, ώστε η ζύμη να είναι εύπλαστη.

 

Ύστερα, παίρνετε μικρές ποσότητες από το μείγμα και τις πλάθετε την καθεμία σε σχήμα αχλαδιού.

 Ραντίζετε όλα τα "αχλαδάκια" με το υπόλοιπο ανθόνερο και μετά τα πασπαλίζεται με ζάχαρη άχνη, στην οποία έχετε προσθέσει λίγη βανίλια για άρωμα.

Πασχαλινά κουλουράκια και κουτσούνες της κυρα-Δήμητρας, Άρτα 1975

Υλικά
400γρ φυτίνη
250γρ βούτυρο καθαρό λιωμένο
12 αυγά
500γρ ζάχαρη
2 βανίλιες
2 κουταλιές baking Powder
1 αμμωνία
1 ποτήρι φυσικός χυμός πορτοκάλι
2kg περίπου αλεύρι
γαρύφαλλα/αστεροειδής γλυκάνισος


Η κυρά-Δήμητρα είναι μια γυναίκα που γεννήθηκε στο Κομμένο της Άρτας και έζησε τη σφαγή του 1943. Έχασε όλη της την οικογένεια και μεγάλωσε με συγγενείς της.
Είναι μια γυναίκα ευγενική, απλή, πρόθυμη, μια καλή γειτόνισσα και πολύ καλή μαγείρισσα.  Είναι παντρεμένη με τον κυρ-Ηλία πάνω από 50 χρόνια.
Τα κουλουράκια, μου τα έμαθε εκείνη, όταν ήμουν ακόμα κορίτσι. Συναντιόντουσαν με τη μάνα κοντά στο Πάσχα και φτιάχναν τα κουλούρια και τις κουτσούνες. Η κουτσούνα είναι κουλουράκι, είτε αγοράκι είτε κοριτσάκι, το οποίο το έδιναν στα παιδιά όταν έρχονταν και λέγαν το Λάζαρο, στην Άρτα.

Εκτέλεση
Σε μία λεκάνη βάζουμε το βούτυρο με τη φυτίνη και τη ζάχαρη. Τα χτυπάμε με το μίξερ, μέχρι να ασπρίσουν. Ρίχνουμε τους κρόκους των αυγών και συνεχίζουμε το χτύπημα. Στύβουμε ένα ποτήρι χυμό πορτοκάλια και ρίχνουμε μέσα στο χυμό την αμμωνία. Την ώρα που ρίχνουμε την αμμωνία, έχουμε το ποτήρι πάνω από τη λεκάνη, γιατί φουσκώνει όταν τα ανακατέψουμε και αμέσως το ρίχνουμε μέσα στο παραπάνω μείγμα.

Στη συνέχεια ρίχνουμε τις δύο βανίλιες και δύο κουταλιές baking Powder.
Τα ασπράδια των αυγών, τα χτυπάμε μαρέγκα και τα ρίχνουμε στο μείγμα.
Αρχίζουμε να ρίχνουμε σιγά-σιγά το αλεύρι, ώστε να πλάθεται και να ξεκολλάει από τη λεκάνη η ζύμη. Όταν ζυμωθούν, αφήνουμε τη ζύμη στο ψυγείο για κάποιες ώρες μέχρι μία νύχτα.

Μετά βγάζουμε τη ζύμη και την αφήνουμε να έρθει σε θερμοκρασία δωματίου. Παίρνουμε ένα ταψί, το αλείφουμε με βούτυρο και πλάθουμε διάφορα σχέδια με κουλουράκια.
Στις κουτσούνες, χωρίζουμε το ποδαράκια στα αγοράκια, ενώ τα κοριτσάκια, τα φτιάχνουμε τριγωνικά σαν να φοράνε φόρεμα. Βάζουμε γαρύφαλλα στα μάτια και στο στόμα, ενώ για στολισμό στο φόρεμα της θηλυκής κουτσούνας, βάζουμε στο πάνω μέρος έναν αστεροειδή γλυκάνισο.

Τα ψήνουμε μέχρι να ροδοκοκκινήσουν. Τις κουτσούνες, μπορούμε να τις τυλίξουμε με ζελατίνη, για να μην ξεραίνονται, μέχρι να της προσφέρουμε στα παιδιά.

 

Προετοιμασία για 12/μηνο Μνημόσυνο

Υλικά

Στάρι 3Α

Ζάχαρη άχνη

Ζάχαρη Κρυσταλλική

Σουσάμι κοπανισμένο και ελαφρά καβουρδισμένο

Αμύγδαλα

Σταφίδες ξανθές

Ρόδι 

Γαρύφαλλο

Καρύδια κοπανισμένα

Κανέλα

Μαϊδανό

Τριμμένο παξιμάδι

Κουφέτα/πέρλες

Σήμερα πριν ένα χρόνο έχασα τη μητέρα μου. Κατέβηκα λοιπόν στην Άρτα αυτές τις μέρες για να κάνω το Ετήσιο Μνημόσυνο. Μαζευτήκαμε με όλες τις γειτόνισσες και τους κοντινούς συγγενείς, για να φτιάξουμε τα Κόλλυβα. Αυτήν την εικόνα θέλω και εγώ να σας μεταφέρω, για να τιμήσω και εγώ τη μητέρα μου.

Το Ετήσιο Μνημόσυνο είναι απαραίτητο και επιβάλλεται από την Εκκλησία μας. Το ετοιμάζουμε την παραμονή της Κοιμήσεως του θανόντος και λειτουργείται την επομένη στο μνήμα. 

Ένα άτομο αναλαμβάνει το φτιάξιμο  και την παρασκευή του μίγματος και άλλο ένα άτομο παραδοσιακά βοηθάει μαζί  στο στόλισμα του δίσκου (κεντίστρα ή στολίστρα).

Τα Κόλλυβα

Όπως πολλοί θα έχετε δει τα κόλλυβα αποτελούνται από βρασμένο στάρι, στολισμένο με ζάχαρη και ξηρούς καρπούς, που προσφέρονται στα Μνημόσυνα.

Παίρνουμε 1kg στάρι και το βάζουμε για δύο ώρες στο νερό.

Μετά μαζί με το νερό αυτό, το ρίχνουμε στην κατσαρόλα και το βράζουμε ώστε να πάρει 2-3 χόχλους. Το σκεπάζουμε με μια κουβέρτα για περίπου 1 ώρα, για να χουχουλιάσει. Την ώρα αυτή θυμιατίζουμε και κάνουμε τρεις φορές το σταυρό μας. 

Χύνουμε αυτό το νερό και αφήνουμε για λίγο το στάρι σε ένα σουρωτήρι. Παράλληλα ξαναβράζουμε στην κατσαρόλα καινούργιο νερό, στο οποίο ρίχνουμε το στάρι. Το νερό πρέπει να είναι αρκετό και ζεστό και το αφήνουμε μέχρι να ξαναπάρει άλλους 2-3 χόχλους. 

Σε ένα τραπέζι στρώνουμε λευκά καθαρά τραπεζομάντηλα και ρίχνουμε το στάρι, για να στεγνώσει. Από πάνω ρίχνουμε και άλλο λευκό καθαρό σεντόνι.

Αφού στεγνώσει μετά από λίγες ώρες, βάζουμε το δίσκο, που θα γίνει το Κόλλυβο, στον οποίο βάζουμε μια κεντητή χάρτινη δαντέλα.

Σε μια λεκάνη ρίχνουμε το στάρι, την κανέλα, όλα τα υλικά εκτός από τη ζάχαρη και τα κουφέτα. Τα ανακατεύουμε σιγά σιγά και γίνεται ένα μείγμα. 

Μόλις το μείγμα είναι έτοιμο, κάνουμε τρεις φορές το σταυρό μας πάνω από το  δίσκο. Μετά παίρνουμε τρεις κουταλιές και ρίχνουμε στο δίσκο, λέγοντας "Κύριε Ιησού Χριστέ, ανάπαυσον τον/η δούλον/η σου" 

Μετά έρχεται η κεντίστρα, η οποία παίρνει μια κόλλα χαρτί και πιέζει το στάρι. Ρίχνει ζάχαρη κρυσταλλική πρώτα και πιέζει, ώστε η επιφάνεια να είναι λεία. Η ζάχαρη θέλει προσοχή σε αυτό το σημείο. Εάν είναι περισσότερη θα σκάσει, αν είναι λιγότερη, θα γίνει υγρή. 

Μετά την ζάχαρη την κρυσταλλική, η κεντίστρα ρίχνει ζάχαρη άχνη, απλώνοντας την μαλακά προσπαθώντας η επιφάνεια να είναι όσο το δυνατόν πιο λεία.

Από πάνω, στη μέση ακριβώς, σχηματίζει ένα σταυρό είτε με επιπλέον ζάχαρη άχνη ή με κουφέτα, πέρλες, σταφίδες και αμύγδαλα. Μέχρι να τελειώσει το στόλισμα, όλοι όσοι είναι γύρω κάνουν ησυχία.

Στο τέλος, λένε όλοι "Αιωνία του η μνήμη, ο Θεός ας τον/την αναπαύσει"

Την άλλη μέρα, με το χτύπημα της καμπάνας τα Κόλλυβα μεταφέρονται στην Εκκλησία με μια λαμπάδα μεγάλη με μωβ κορδέλα. Βάζουμε τη φωτογραφία του εκλιπόντος πίσω από το στάρι, με ένα βάζο λουλούδια, το λειτουργεί ο παπάς και κάποιος πηγαίνει να ανάψει το καντήλι στο μνήμα και να το θυμιατίσει. Εκεί διαβάζεται το Τρισάγιο από τον παπά και γίνεται η Μνημόνευση του νεκρού και όλων των κεκοιμημένων συγγενών του. 

Μετά πάνε όλοι και πίνουν καφέ, σπιτική λεμονάδα και θυμούνται το νεκρό.